Bloomberg yazdı: İsrail İran'ın füzelerine nasıl karşı koyuyor?
İran, İsrail'in Hizbullah'a karşı gerçekleştirdiği operasyonlara yüzlerce füze fırlatarak karşılık verdi. İsrail'in çok güçlü olduğu düşünülen hava savunma sistemi büyük çaplı saldırılara karşı koyabilecek kadar güçlü mü?
İsrail dünyanın en iyi hava savunma sistemlerinden bazılarına sahip olmakla övünüyor ancak bu milyar dolarlık sistemler sınanıyor. İran destekli Filistinli grup Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'le yeni bir savaşa başlamasından bu yana, İran'ın desteklediği diğer gruplar da İsrail'e roket, füze ve insansız hava araçları fırlatarak savaşa katıldı. İran'ın kendisi de en son dün gece yaklaşık 200 füzelik bir yaylım ateşiyle olmak üzere iki kez saldırdı.
İsrail'e yönelik tehditler neler?
İran
ordusunun balistik ve seyir füzelerinin yanı
sıra ucuz insansız hava araçlarından oluşan önemli bir stoğa sahip
olduğu düşünülüyor. Nisan ayında Suriye'de birkaç İranlı
subayın öldürüldüğü bir saldırıdan İsrail'i sorumlu tuttuktan sonra
İsrail'e karşı büyük
bir hava bombardımanı başlattığında üçünü de
kullandı. İran'ın 1 Ekim'deki balistik füze saldırısı,
Ortadoğu'daki İran müttefiki grupların en güçlüsü olan Hizbullah'ın
üst düzey isimlerinin öldürülmesinin ardından geldi.
Hizbullah ve İsrail 7 Ekim'den bu yana İsrail-Lübnan sınırı boyunca neredeyse her gün karşılıklı ateş açıyor. İsrail'in değerlendirmelerine göre Hizbullah, İsrail'in derinliklerine ulaşabilecek ve büyük şehirleri ve askeri üsler, havaalanları, elektrik şebekeleri ve hastaneler gibi stratejik varlıkları hedef alabilecek uzun menzilli ve hassas güdümlü olanlar da dahil olmak üzere önemli bir füze cephaneliğine sahip. Ayrıca İsrail'in yüksek teknolojili savunmasından kaçmakta füze ve roketlerden daha etkili olduğu kanıtlanmış patlayıcı insansız hava araçlarına da var. Yemen'deki İran destekli Husi isyancılar da İsrail'e balistik füzeler ve insansız hava araçları fırlatıyor.
İsrail'in hava savunmasında neler var?
Demir Kubbe: İsrail'in en aktif ve en bilinen hava savunma
sistemi olan Demir Kubbe, 2011'den bu yana Hizbullah ve Gazze
Şeridi'ndeki Filistinli savaşçılar tarafından atılan binlerce
roketi önledi. İsrail'in Rafael Gelişmiş Savunma
Sistemleri tarafından geliştirilen ve 2014'ten bu yana ABD
merkezli Raytheon Technologies ile ortak üretilen
sistem, 4 kilometreden 70 kilometreye kadar kısa menzilli mermilere
ve insansız hava araçlarına karşı koymak üzere tasarlandı. İsrail
ordusu Demir Kubbe'nin nüfusun yoğun olduğu bölgelere yönelen bu
tür mermilerin yüzde 90'ını engellediğini söylüyor. İsrail ordusu
nisan ayında Demir Kubbe'nin C-Dome olarak bilinen mobil, deniz
versiyonunun faaliyete geçtiğini duyurdu. Bu sistem Hizbullah'ın
İsrail'in açık deniz gaz sahalarını ya da gemilerini hedef alan
saldırılarını savuşturmak için kullanılabilir.
Davud Sapanı: 2017 yılında İsrail, Rafael ve Raytheon tarafından ortaklaşa geliştirilen ve Davud Sapanı (David's Sling) olarak bilinen orta-uzun menzilli bir önleme füzesi kurdu. Davud Sapanı, balistik ve seyir füzelerinin yanı sıra insansız hava araçlarını da 200 kilometreye kadar tespit ve imha etmek üzere tasarlandı. Bu menzil Güney Lübnan'ın yanı sıra Gazze'yi de kapsıyor.
Arrow: İsrail ayrıca Arrow 2 ve Arrow 3'ten oluşan gelişmiş Arrow füze savunma sistemine de sahip. Geliştiriciler Arrow sisteminin 2 bin 400 kilometreye kadar uzaklıktan ateşlenen füzeleri engelleyebildiğini ve bunu uzun menzilli balistik füzelerin uçuş sürelerinin bir kısmını geçirdikleri Dünya atmosferinin üzerinde yapabildiğini söyledi.
Demir Işın: İsrail ordusu, Demir Kubbe'den daha az maliyetle yakın mesafeden atılan mermileri engellemek için lazer kullanan Demir Işın (Iron Beam) adlı başka bir sistemi test ediyor. Ancak Demir Işın'ın 2025 ortalarından önce faaliyete geçmesi beklenmiyor.
Bu sistemlerin üstesinden gelinebilir mi?
Hizbullah, birçoğu İsrail'in savunmasını aşabilen kamikaze
patlayıcı insansız hava araçlarını kullanarak ekim ayından bu
yana İsrail'in kuzeyinde hasara ve düzinelerce can kaybına yol
açtı. Husilerin 19 Temmuz'da Tel Aviv'e düzenlediği ve
herhangi bir uyarı alarmı vermeyen insansız hava aracı saldırısında
bir kişi öldü. İsrail ordusu insansız hava aracının tespit
edildiğini ancak “insan hatası” nedeniyle önlenemediğini
açıkladı.
Dahası İsrail ordusu, Demir Kubbe de dahil olmak üzere hava savunma sistemlerinin çok sayıda merminin aynı anda ateşlenmesi halinde yetersiz kalabileceğini kabul etti. İsrail, Hizbullah'ın topyekûn bir savaş sırasında her gün 3 bin roket ve füze ateşleyebileceğini ve bunların önlenmesi için tasarlanan sistemlerin kapasitesini çok aşacağını düşünüyor.