Dünyaca ünlü bilim adamlarından çarpıcı deprem analizi

Kahramanmaraş merkezli, 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından uzmanlar tarafından yeni analizler yapılmaya devam ediyor. İngiliz haber ajansı Reuters Türkiye’de meydana gelen depremlerle ilgili yeni bir analiz yayınladı. "Dünyanın kaydığı gün" başlığı ile verilen analizde uzman görüşlerine yer verildi. Depremler sırasında yeryüzünün hareket ettiği yönlere ilişkin bir grafikte, zıt yönlü olarak yaşanan değişimlerin yer kabuğunda oluşan 7 metrelik yarıklara yol açtığı ele alındı. Depremin merkez üssünden yaklaşık 150 kilometre uzaklıkta bulunan Hatay'ın Tepehan Mahallesi'nde dahi kaydedilen büyük yarıkların, depremin boyutunu gösterdiği ifadeleri yer aldı.Hatay'ın Altınözü ilçesinin 1000 haneli 7 bin nüfusla Tepehan Mahallesi'ndeki bir zeytin bahçesinin ikiye ayrıldığına, 300 metre uzunluğunda, 40 metre derinliğinde ve 50 metre genişliğinde bir vadinin oluştuğuna yer verilirken, bölgenin yer şeklinin değiştiğine vurgu yapıldı. NASA'da görev yapan jeofizik uzmanı Eric Fielding'e göre, yer kabuğunu kıran depremler, 1906 yılında ABD tarihinin en büyük depremlerinden biri olarak kabul edilen 1906 San Francisco depremiyle benzer özellikler gösteriyor. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden Chris Milliner'ın sağladığı bilgiler göre deprem sırasındaki zıt yönlü hareketler sonucu oluşan 5 ila 7 metrelik yer değişimleri, felaketin boyutunun belirlenmesinde önemli bir etken. Yeryüzünü oldukça yakın bir şekilde gerçekleşen depremde, fay hattının direkt olarak üzerinde bulunan yerleşim yerlerinin en büyük yıkımı yaşadığına da dikkat çekildi. Sismolog Susan Hough'a göre yerleşimin doğrudan fay hattının üzerinde olmasının ise çeşitli nedenleri var.Dağların bitimindeki düzlüklerin yerleşim için tercih edilmesindeki en önemli etkenlerden birinin su kaynakları olduğuna dikkat çeken Hough, bu hatların çeşitli doğal kaynaklar bakımında da zengin olduğuna dikkat çekti. Uydu görüntülerinde yer kabuğunun değişimine dikkat çekildi. Art arda görüntülenen uydu görüntülerinde, yerleşim yerlerinin lokasyonunun değiştiğine vurgu yapıldı. Kahramanmaraş'ın Tevekkeli köyünün uydu görüntülerine yer veren analiz, köyde derin yarıklar ve çatlaklar oluştuğunu söyleyerek tüm köyün birkaç metre kaymış olduğunu söyledi.Benzer şekildeki depremlerin ardından yaşanan yer kabuğu yarıklarının değerlendirildiği grafikte Tayvan, Güney Kore, ABD, İngiltere, Tayvan, Endonezya, Sri Lanka, Güney Kore ve Portekiz'de yaşanan kara kütleleri kırıkları gösterildi.