Karadeniz'deki depremler endişe yarattı: Diri faylar keşfedildi, 'tehlike seviyesi değişebilir' uyarısı

Doğu Karadeniz’de son aylarda yaşanan depremler, bölgede heyelan, taşkın ve kaya düşmesi gibi ikincil afetlerin artışına yol açtı. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Heyelan Uygulama Araştırma Merkezi, bu afetlerin depremlerle bağlantısını anlamak için kapsamlı bir çalışma başlattı.

KTÜ Heyelan Uygulama Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hakan Ersoy, Rize’nin Hemşin ilçesinde 15 Kasım 2024’te meydana gelen 4.7 büyüklüğündeki deprem sonrası ortaya çıkan risklere dikkat çekti. Depremin, daha önce kayıtlara geçmemiş bir fay üzerinde meydana geldiğini belirten Ersoy, bunun endişe verici olduğunu ifade etti.
 
Küçük Depremler Büyük Riskler Taşıyor
Trabzon’da 5 ve 9 Ocak tarihlerinde meydana gelen 3.2 ve 3.4 büyüklüğündeki depremler de araştırmaların odağında. Ersoy, bu depremlerin etkilerini değerlendirerek, “Tekrarlı küçük titreşimler bile heyelan ve kaya düşmelerine yol açabilir. Özellikle yağışın yoğun olduğu dönemlerde bu risk daha da artar” dedi.
Ersoy, deprem şiddetinin zemine göre değiştiğini vurgulayarak, dolgu alanlarının bu tür afetlere daha açık olduğunu belirtti. “Dolgu alanları, kaya zeminlere göre titreşimden daha fazla etkilenir. Bu nedenle dolgu üzerinde yerleşim bulunan bölgelerde yapısal önlemler hayati önem taşıyor” diye konuştu.
 
Deprem tehlike seviyesi yeniden değerlendiriliyor
Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Doğu Karadeniz Bölgesi’nin geçmişte düşük deprem aktivitesine sahip olduğunu ancak yeni jeolojik verilerin farklı bir tablo ortaya koyduğunu söyledi.
Sözbilir, “Sinop ile Artvin arasındaki sahil şeridinde, kayma hızı düşük ancak diri fay sınıfına giren faylar tespit edildi. Ayrıca, Samsun-Trabzon arasında Karadeniz içerisinde deprem üretme potansiyeline sahip denizaltı fayları da bulundu” dedi. Türkiye Diri Fay Haritası’nın yenilenmesiyle Doğu Karadeniz illerinin deprem tehlike seviyesinin değişebileceğini belirtti.
Bölgedeki küçük ölçekli depremlerin yıkıcı olmadığını ancak ikincil afetlere yol açtığını belirten Sözbilir, “Heyelan, taşkın ve kaya düşmesi gibi olayların önüne geçmek için afet yerlerinin önceden belirlenmesi gerekiyor” dedi. Uzmanlar, dolgu alanlarındaki yapılaşmanın ve doğal afetlere karşı hazırlıksız kalmanın büyük risk oluşturduğunu ifade etti.