Mustafa Kemal Atatürk'ün ebediyete intikalinin 86. yılı
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938'de hayata gözlerini yumdu.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 86 yıl
önce 10 Kasım 1938'de Dolmabahçe Sarayı'nda saat dokuzu beş geçe
hayata gözlerini yumdu.
57 yaşında hayata gözlerini yuman Atatürk'ün naaşı, Dolmabahçe
Sarayı salonunda özel bir katafalka yerleştirildi. Türk bayrağına
sarılı ve başında silah arkadaşlarının nöbet tuttuğu tabut, üç gün
süreyle milletin ziyaretine bırakıldı.
20 Kasım'da Ankara'ya nakledilen Atatürk'ün naaşı, 21 Kasım'da
törenle Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabrine konuldu.
Naaş, 10 Kasım 1953'de düzenlenen devlet töreniyle Etnografya
Müzesi'ndeki kabirden alınarak Anıtkabir'e nakledildi.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, cesur ve unutulmaz önderi
Mustafa Kemal Atatürk, yalnızca Türk milletinin Kurtuluş Savaşı'nı
başarıyla yöneten komutan olarak değil, aynı zamanda
gerçekleştirdiği devrimlerle de dahi bir devlet adamı olarak tarihe
geçti. Atatürk, 57 yıl süren yaşamının büyük kısmında, milletinin
ve vatanının bağımsızlığı, mutluluğu için yılmadan çalıştı ve
girdiği her mücadeleden zaferle çıktı.
1881 yılında dünyaya gelen Mustafa Kemal, Harp Akademisi'ni 1905'te
kurmay yüzbaşı olarak bitirdi.
Atatürk, 1905'te Şam'da 5'inci Ordu'da, 1907'de Makedonya'daki
3'üncü Ordu'da görevlendirildi. Manastır ve Selanik'te görevliyken
1909'da İstanbul'daki 31 Mart Vakası'nı bastıran Hareket Ordusu'nda
görev yaptı.
Arnavutluk isyanını bastırma harekatına katılan Atatürk, İtalya'nın 1911'de Trablusgarp'a asker çıkarması üzerine Tobruk'a gönderildi. Tobruk ve Derne'de Türk kuvvetlerini başarıyla yönettikten sonra binbaşı rütbesiyle 1912-1913 yıllarında Balkan Savaşı'na katılan Atatürk, Edirne'yi Bulgaristan'dan geri alan kolorduda görev yaptı.
ÇANAKKALE'DE ÜSTÜN BAŞARI
Sofya'da 1913-1915 yıllarında ataşe olarak bulunan Atatürk, Birinci Dünya Savaşı'nda, 1915'te 19'uncu Tümen Komutanı olarak Çanakkale Savaşı'na katıldı. Mustafa Kemal Atatürk, Gelibolu'da düşman saldırılarını başarıyla durdurdu, "Anafartalar kahramanı" olarak ün kazandı.
Doğu Cephesi'ne 1916'da Kolordu Komutanı olarak atanan Atatürk, generalliğe terfi etti. Rus saldırılarını durduran, Bingöl ve Muş'u düşmandan geri alan Mustafa Kemal Atatürk, 1917'de Filistin ve Suriye'de görevli 7'nci Ordu Komutanlığı'na atandı. Atatürk, aynı yıl Veliaht Vahdettin ile Almanya'ya gitti.
Alman Genel Karargahı ve Alman savaş cephelerinde incelemeler
yaptı. 1918'de yeniden görevlendirildiği Suriye cephesinde 7'nci
Ordu Komutanıyken, Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle
imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra İstanbul'a döndü.
Ülkeyi düşman işgalinden kurtarmak amacını gizli tutarak, Ordu
Müfettişliği görevi ile İstanbul'dan ayrıldı.
TAM BAĞIMSIZLIĞA GİDEN İLK ADIM
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), onun çabalarıyla 23 Nisan 1920'de Ankara'da tarihi görevine başladı. Mustafa Kemal, Meclis ve Hükümet Başkanı seçildi. Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Sevr Antlaşması'nı Türk milletinin kabul etmediğini dünyaya duyurdu.
YUNAN ORDUSU BOZGUNA UĞRATILDI
İtilaf Devletleri'nin yardımıyla İzmir'i işgal eden Yunan
kuvvetlerinin ilerlemesi 1921'de, Birinci ve İkinci İnönü
savaşlarıyla durduruldu. 23 Ağustos 1921'de yeniden saldıran Yunan
ordusu bozguna uğratılarak, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın
yönettiği Türk ordusu, Sakarya Meydan Savaşı'nı zaferle
sonuçlandırdı. 22 gün süren bu savaşta Yunan ordusu ağır kayıplara
uğratıldı. Bu zafer nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk'e, TBMM
tarafından "Mareşal" rütbesi ve "Gazi" unvanı verildi.
Türk ordusu, vatanı düşman işgalinden kurtarmak için 26 Ağustos
1922'de karşı saldırıya başladı. Mustafa Kemal Paşa'nın yönettiği
30 Ağustos 1922'deki Başkomutan Meydan Savaşı'nda Türk ordusu,
Yunan ordusunun büyük kısmını yok etti. Bozguna uğrayarak kaçan
düşman kuvvetlerini izleyen Türk ordusu, 9 Eylül 1922'de İzmir'e
girdi. 11 Ekim 1922'de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı ve
İtilaf Devletleri işgal ettikleri Türk topraklarından çekildi.
CUMHURİYETİN KURUCUSU
Kurtuluş Savaşı'nın ardından TBMM tarafından 29 Ekim 1923'te
Cumhuriyet ilan edilirken, Mustafa Kemal Atatürk de Cumhurbaşkanı
seçildi. 1938'deki ölümüne dek arka arkaya 4 kez cumhurbaşkanı
seçilen Atatürk, bu görevi en uzun süre yürüten cumhurbaşkanı
oldu.
Mustafa Kemal'e, 24 Kasım 1934'de 2587 sayılı kanunla "Atatürk"
soyadı verildi ve bu soyadının başkaları tarafından kullanılması
yasaklandı.