Bitişik binalarda oturanlar dikkat! Depremde en büyük tehlikelerden biri: Çekiçleme etkisi!
Türkiye peş peşe yaşadığı depremlerde onbinlerce vatandaşını kaybetti. Büyük bir felaketin yaşandığı 11 ilde yaralar sarılmaya çalışılıyor. Uzmanlara göre beklenen büyük İstanbul depreminin de eli kulağında. Özellikle İstanbul'da sıklıkla karşılaşılan bir manzara olan bitişik nizamlı binalar, deprem anında birbirine çarparak depremin yıkıcı etkisini büyütüyor. İşte bu duruma "çekiçleme etkisi" deniyor.
Türkiye'de şehir nüfusunun yoğun olduğu büyük şehirlerde, kent merkezindeki arazi maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle bitişik olarak inşa edilmiş düşük ve orta katlı birçok yapı bulunmakta.
Bitişik nizam olarak inşa edilmiş bu yapılar arasında yeterli boşluk oranı bırakılmadığından, bazen sağlam bir bina, yanındaki binanın kendisine çarpması nedeniyle hasar görebiliyor ve hatta yıkılabiliyor. Birbirlerine çarpan binalar "çekiçleme etkisi" yapıyor, depremin şiddetini ciddi anlamda artırıyor.
Çekiçleme etkisi, iki bağımsız binanın bitişik şekilde inşa edilmesi nedeniyle yaşanır. Basit bir örnek verelim: Eğer yukarıdaki binalar tek bir zemin üzerine inşa edilmiş olsalardı, bir bütün halinde sallanacaklardı. Ancak iki farklı temel ile birbirlerine komşu olan bağımsız kolonlar, bu durumun yaşanmasına yol açmış durumda.