Hormezisi ıskalamayın

Özellikle yaşlılığını formda ve fit geçirmek isteyenlerin diğer bir tanımla “longevity tutkunları”nın son yıllardaki en çok konuştukları konulardan biri, belki de birincisi. Basit anlamıyla “biyolojiyi zorlamak” olarak özetlenebilir. Bilimsel temelinde ise bir başka mühim kavram var: HORMEZİS.

Peki, hormezis ne ya da neyin nesi? Hormezis kavramını anlamak için 16. yüzyıla İsviçreli kimyager Paracelsus’a kadar gitmemiz lazım. Çünkü hormezisin açıklamasını en güzel özetleyen cümle ona aittir, Paracelsus diyor ki: “Her şey zehirdir ve hiçbir şey zehirsiz değildir; bir şeyin ilaç mı zehir mi olacağına ise ‘DOZ’ izin ve karar verir.”

Detaylara gelince...

ÖNEMLİ

BİOHACKİNG YA DA HORMEZİS DÜNYASINDA NELER VAR

Biohackingi de hormezisi de anlayabilmek için önce gelin “vücudunuzu kendini korumak için yüksek vitese geçirebilen ama genelde küçük ya da ortalama dozlarda yaşamayı tercih eden bir güç” olarak düşünün.

Örneğin EGZERSİZİ ele alın. Uzun süre yürümek yerine birdenbire ve hızla koşarsanız ya da hafif ağırlıklarla çalışırken kısa süreli ve ciddi ağırlık çalışmaları da yaparsanız biyolojik sisteminizi zorlarsınız. Belki başlangıçta nefes nefese kalır, kaslarınızı yıpratır, kalbinizi, akciğerlerinizi zorlarsınız, ama iyileşme/toparlanma sürecinden sonra daha güçlü biri olarak süreci tamamlarsınız.

Aynı şekilde bedeninize SOĞUK SICAK ŞOKLAMALARI yaptığınız zaman da onu hormezise sokar, biohacking ile zorlarsınız. (Biohacking kavramını “biyolojiyi haklamak/zorlamak” olarak da düşünebiliriz.) Bu şoklamalarda yüksek ısı proteinlerinizi aktive eder ve aynı zamanda damarlarınızdaki büzülme ve kasılma süreçlerini harekete geçirirsiniz.

Bir örnek daha verelim: ARALIKLI ORUÇ ya da GÜNDE TEK ÖĞÜN uygulamaları yaptığınız zaman da hormetik bir etki yaratırsınız. Yani bedeninizi “kalori kısıtlaması” stresine soktuğunuzda da bu açlık/oruç şoklamaları sonrasında metabolizmanız “uzun ömür yolları”nı harekete geçirerek bu deneyimden sizi daha genç, formda ve fit olarak çıkarır.

ÖZETİ ŞUDUR

HORMEZİSİ DENEYİN

Eğer arzu ediyorsanız -ki bence edin- sağlığınız da müsaade ediyorsa -bir doktor kontrolünden geçtikten sonra denemenizi öneririm- “hormetik stratejiler”i zaman zaman sağlığınızın bir parçası yapmanızı ben de öneririm. Ama bu arada şunu da hatırlatayım: Yeni bir dil öğrenmek veya çapraz bulmaca çözmek gibi beyni aktive eden “entelektüel zorlamalar” da birer hormezis örneğidir. Özetle hormetik stratejiler... 

1- Kronik iltihaplanmayı azaltarak, 

2- DNA onarımını aktive ederek, 

3- Antioksidan sistemlerini güçlendirerek, 

4- Proteinlerin üretimini ve fonksiyonlarını iyileştirerek 

5- Mitokondrileriniz gençleştirip çoğaltarak 

6- İnsülin direncini baskılayarak, 

7- Beyin nöroplastisitesini dürterek, 

8- Detoksifikasyona yol açarak sizi daha dirençli, genç ve güçlü biri yapabilir, daha sağlıklı yaşlandırabilir. Hormezisi ıskalamayın!

HATIRLATMA

5 BELLEK TAVSİYESİ

- Bulmaca ve oyunlarla bellek egzersizleri yapmayı unutmayın.
- Bellek destekleri almaya çalışın.
- Damar sağlığına öncelik verin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Yeterli ve kaliteli uykuya önem verin.

AKLINIZDA OLSUN

GEÇİCİ BELLEK KAYIPLARINDA İLK 10 NEDENİ 

1.  Ani tansiyon düşmeleri. 
2.  Yüksek ateşli enfeksiyonlar. 
3.  Ciddi hipoglisemi atakları. 
4.  Kafa travmaları. 
5.  Bazı ilaçlar. 
6.  Önemli organ yetmezlikleri. 
7.  Geçici beyin iskemisi atakları. 
8.  Gözden kaçmış epilepsi sorunu. 
9.  Kalp aritmileri. 
10.  Beyincik ve kulak problemleri.

OKUR SORUSU

GEÇİCİ ŞUUR KARIŞIKLIĞI NEDİR

Geçici bilinç kaybı öncesinde “baş dönmesi” veya “neredeyse kendinden geçme” şeklinde tanımlanan bir ön dönem de bulunabilir. Senkopun nedeni genellikle tehlikeli bir hastalık değildir ama senkop, kalbin ciddi ritim bozukluklarında, beyin ve sinir sisteminin önemli hastalıklarında ilk ve tek belirti olabilir.

ÖNEMLİ

TAKVİYE KULLANANLAR İÇİN 5 MÜHİM TAVSİYE 

1. Takviye olarak kullanılan yüksek dozda kalsiyum desteği sağlığınızı, özellikle damarlarınızı tehdit edebilir. 
2. Rastgele yutulan demir hapları da ciddi sorunlar yaratabiliyor. Gereksiz demir kullanmanın Alzheimer riskini bile artırabildiği düşünülüyor. 
3. Özellikle ateşli enfeksiyonu olan çocuklara demir takviyesi vermek enfeksiyonu daha da ağırlaştırabiliyor.
4.  Karaciğer ve pankreasta biriken fazla demir her iki organda da yetmezlik yapabiliyor. 
5.  Kalsiyum kazanımı arttıkça, kandaki “ferritin” düzeyi azalmakta, demirin eksikliği ve kullanımında sorunlar oluşabilmektedir. Aşırı kalsiyum yüklemesinin böbreklerde de sorun yapabildiği biliniyor.