‘Sıfır Atık’ için neler yapmalı?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde başlatılan ‘Sıfır Atık’ projesi sayesinde yedi yılda 74.5 milyon ton atık geri kazanıldı ve bunun ekonomiye katkısı 256 milyar lira oldu.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Ofisi’nce verilen ‘Küresel Amaçlar Eylem Ödülü’ sahibi Emine Erdoğan, bu yıl ‘Moda ve tekstilde sıfır atığa doğru’ temasıyla kutlanan ‘30 Mart Uluslararası Sıfır Atık Günü’ etkinliği için BM’de konuştu.
Moda ve tekstil sektörünün çevre kirliliğinde yüksek payı olduğuna dikkat çeken Emine Erdoğan, “Yavaş ve sürdürülebilir modayı hayata geçirmek hepimiz için zorunluluktur” dedi.
Pandemi döneminde yaşayarak test ettik ki yiyecekten giyime daha az tüketerek çevre kirliliğine katkımızı azaltmak elimizde...
Yıllardır bu konuda elimden geldiğince bilinçli hareket etmeye çalışan bir yurttaş olduğum için Sima Özkan’ın ‘Sıfır Atık İçin 101 Yol’ adıyla Türkçeye çevirdiği Kathryn Kellogg’un kitabını satır satır okudum.
Denizleri kirlettik
Yazarın 254 sayfalık kitabında ayrıntılarıyla anlattığı ‘Sıfır Atık için 101 Yol’dan hepimizin hemen hayata geçirebilecekleriyle dünyadan ve Türkiye’den çevre konusundaki çarpıcı bazı bilgileri paylaşacağım.
Orzax’ın sağlığa hediyesi olan kitabın arka kapağından çarpıcı bir not:
“Her yıl 20 milyondan fazla plastik atık, denizlere karışarak ekosistemimizi ciddi şekilde tehdit ediyor. Oysa denizler, dünyadaki oksijenin yüzde 50-70’ini üreterek yaşamın devamlılığını sağlıyor. Onları korumak, yalnızca deniz canlıları için değil, hepimiz için hayati bir sorumluluk. Çünkü su altı ekosistemi zarar gördüğünde, bu sadece denizleri değil, tüm gezegeni etkiliyor.”
Bu bilgi sizi endişeye düşürmediyse o zaman Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nin ‘Karadeniz’de Mikroplastik Seferi’ adlı çalışmasının sonuçlarına dikkatinizi çekmek isterim.
Balıklardaki tehlike
Yakın zamanda yapılan bu araştırmanın verilerine göre, mikroplastik Karadeniz’deki besin zincirine büyük ölçüde karışmış durumda.
Hamsilerin yüzde 20’si,
İstavritlerin yüzde 13’ü,
Palamutların yüzde 50’si,
Zarganaların yüzde 10’u,
Lüferlerin yüzde 12’si,
Mezgitlerin yüzde 10’u,
Barbun balıklarının yüzde 20’sinin midesinde plastiğe rastlandı.
Öyle sanıyorum ki, şimdi daha iyi anlaşılmıştır ‘Sıfır Atık’ın önemi.
Sıfır atık, çöp sahalarına hiçbir şey göndermemektir.
İhtiyaç duyduklarımızı azaltmaktır.
Elimizden geldiğince tekrar kullanmak, geri dönüşüme olabildiğince az atık göndermek ve kalanları da kompost yapmaktır.
Bugünden itibaren pipetlere veda edebilirsiniz.
Plastik su şişesi satın almayın, matara kullanın.
Poşet değil, çok kullanımlık alışveriş çantalarını tercih edin.
Kullan-at kahve bardaklarından vazgeçin.
Kasaptan ve şarküteriden alışveriş yapın.
Unlu mamulleri fırından alın.
Alüminyum folyo, streç film ve kağıt havlulara veda edin, kumaş peçeteler kullanın.
Kağıt tabak, plastik çatal ve bıçak kullanmayın.
Eve hazır yemek siparişi vermekten vazgeçin.
İnanın bana bunların çoğunu yapmak hiç zor değil.
Çocuklarımız bizim her şeyimizse onlara, aldığımızdan daha temiz bir dünya bırakmaya mecburuz.
GÜNÜN SÖZÜ
“Ahmağa nasihat edip ders anlatmaya çalışanın kendisi nasihat almaya muhtaçtır.” (Sadi Şirazi)
