Sağlık Bakanı Koca son bilgileri paylaştı

---

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından açıklamalarda bulundu.

Bakan Koca'nın açıklamalarından satır başları:

Koronavirüs salgınında dünyada gelinen nokta artık olayın başlangıç günlerini unutturdu. Hiçbirimiz dünyanın neresinde olursa olsun herhangi bir insan bu hastalık yokmuş gibi yaşayamaz.

Bu eski dünya değil, sürdüregeldiğimiz hayat değil, dünya insanının ekran başından izlediği haberler eskiye benzemiyor Dünyanın her ülkesi bu savaşta ayrı bir cephe. Karşımızda sürekli hareket halinde olan, içeri sızacak boşluk arayan, zayıf noktaları tehdit eden düşman var.

İnsanlık buna ilk kez tanık oluyor. Dayınışma izolasyonla gerçekleşiyor. Dünya koronavirüse karşı ne başarı göstermişse bunu izolasyona borçludur. Biz de hastalığın ülkemize girmesini bu yolla öteledik. Asıl silahımızın izolasyon olduğunu söyledik. Temas, mesafe ve izolasyon. Bilgi sürekli gelişiyor. İzolasyon konusu her gün daha fazla önem kazanıyor. Mücadele temelde yayılmayı önleme mücadelesidir.

İlaç, aşı çalışmalarını sürdüren bilim insanları, tıp ne diyor ona bakmalıyız. Tıp, temastan kaçın, araya mesafe koyun, kendinizi izole edin diyor. Tehdit herkes için ortak. Tehdide karşı davranış ortak olmalıdır. Uyguladığınız tedbiri başkasından taleph etmek hakkınız var. Şunu söylerseniz size kimse itiraz edemeyecektir, özgürlüğümüzü risk kısıtlıyor.

Mücadelenin temelinde kişiler var. Hatice hanım, Ali Bey, Murat Amca, Gül teyzemiz var. Lise öğrencisinden akademisyenine kadar bütün insanımız var.

Bugünler tahammül ve dirayet günleridir. Bugünler geçicidir. Bugün ödevimizi ne kadar iyi yaparsak yarın bununla o kadar övüneceğiz. Başaracağız , bundan şüphe duymuyorum, gurur duyuyorum. Bu bir halk sağlığı savaşıdır. Hedefimiz bu savaştan en az can kaybıyla çıkmak, virüsü erken kontrol altına almaktır.

Virüsün bütün gücü yayılma fırsatıdır. Bu savaşta virüse bu gücü tanımayalım. Sizleri bu savaşın kahramanları olmaya davet ediyorum. Bunu kendinizi izole ederek, koruyarak yapacaksınız.

Son 24 saatte yapılan test sayısı 14 bin 396. Bugünkü vaka 2148. Hayatını kaybeden vatandaşlarımızın sayısı 63. 333 hastamızın da iyileştiğini, taburcu edildiğini ayrıca söylemek istiyorum.

Aile hekimlerimize de ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Bu dönemde pozitif veya şüpheli görülen vakanın kimlerle temas ettiğini bilmek, o kişileri özellikle izole etmek bu mücadelede önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmakta.

Bu taramada sadece 1 hastanın çalışmanın nasıl yapıldığını göstermek için söylüyorum. 1 hastanın bulaştırdığı kişi sayısı en az 30. Bu herhangi bir tablo değil. Kimleri taradığımız, kimleri yoğun bakımda yattığı, kimleri kaybettiğimizi gösteren somut örnek. Yani virüs bu kadar kolay yayılıyor. Herkesin şu dönemde kendisini şüpheli gibi görüp kendisini izole etmesini, evinde izole etmesini son derece önemsiyoruz.

Bulaştıran kişi ise, kaynak ise hayatta hastane bile yapmadı. Ama üç kişinin hayatını kaybetmesine ve bu süreçte gördüğünüz gibi 12 kişinin de pozitif olduğunu görüyoruz.

Özellikle virüs çok kolay bulaşıyor. Başka hastalıklarda görmediğimiz bir hızla ilerliyor. Biz daha önce bunu böyle bilmiyorduk. Ortalama 2.6, 2.7 kişiye buluştırır diye düşünüyorduk. O nedenle izolasyon ve hareketsizliğin son derece önemli olduğunun tekrar altını çizmek istiyorum. Bu virüs dünyaya yayılımı 3 ayda oldu.

Şöyle bir algı var. Her hastaya test yapılmak gibi yanlış bir algı var. Japonya'da yapılan test sayısı 34 bin. Bizim test sayımız 100 bini geçti. Günlük test kapasitemiz 15 bini buldu. Şu anda 71 merkezde çalışılıyor. 89 merkeze çıkmak üzere plan yapılmış oldu. Çin'den getirdiğimiz hızlı PCR devreye girdi. Elimizde ayrıca 1 milyon kit olduğunu daha önce söylemiştim.

Biz hem merkez sayılarımızı arttırıyoruz, bunu çalışabilecek bütün merkezlere de izin veriyoruz. 10 binlere geleceğimizi ifade etmiştim, şimdi 15 bini bulduk. Haftaya 20-25 bin aralığına çıkacağımızı önümüzdeki 1 hafta içinde 30 binlere çıkacağımızı söylemek istiyorum.

Önemli olan burada hayatını kaybeden vatandaşımızın sayısını minimalize edilebilir olmak. Testi daha çok Bilim Kurulu'nda yeni algoritma olarak genişlettiği hastalık bulgusu olan kişilere yapılmasıdır. Kendisinin negatif olduğunu düşünerek daha özgür hareket etmesine sebep olarak üç beş gün sonra bu test pozitif çıkabilir ve birkaç kişiye bulaştırabilir. Bu dönemde herkes kendisini pozitifmiş gibi izole ederek önümüzdeki dönemi geçiriyor olmalı diyoruz.

Sayılarımız artıyor ama vakalarımız içerisinde ölüm oranımız şu an yüzde 1.58. Bu anlamda birçok ülkeden aşağıda olduğumuzu bunu daha aşağıya düşürme noktasında başarı gösterirsek bizim için önemli olur. Hedefimiz hayatını kaybeden vatandaşlarımızın sayısını azaltmak.

''TÜM İLLERİMİZDE ARTIK VİRÜS VAR''

Bugüne kadar illerimizdeki dağılımı göstermemiştik. Sebep, İtalya bunun benzerini yaptı. Bir bölgeden bütün İtalya'ya virüsün yayılmasına sebep oldu. Dün itibarıyla bir ilimizde görülmemişti. O ilimizde de dün itibarıyla görülen 2 vakamız oldu. Bütün illerimizde artık bu virüsün olduğunu biliyoruz.

Ön planda daha çok vakanın gördüğünüz gibi İstanbul'da. İstanbul'da vaka sayısı 8 bin 852. Onu İzmir 853, Ankara 712, Konya, 410 vakayla Koceli izliyor.

Toplam 39 ilimizde can kaybımız var. 42 ilimizde hayatını kaybeden vatandaşımızın olmadığını gösteren bir tablo var. Burada ağırlıklı İstanbul, devamında İzmir, Kocaeli, Ankara, Konya, Zonguldak, Trabzon, Balıkesir ve Sakarya şeklinde ilk 10 il sıralaması böyle...

Hayatını kaybeden kişilerin yüzde 79,5'u yani yüzde 80'i 60 yaş üstü. Yoğun bakımda olanların yüzde 74.7'si 60 yaşın üzerinde. Ayrıca risk grubunu hep söylüyoruz. Burada hiper tansiyona örnek olsun diye veriyorum, hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yüzde 68,8'i tansiyon hastası olan.

Yoğun bakımda olanların yüzde 63,3'ü tansiyon hastası olduğunu görüyoruz. Bununla şunu söylemek istiyorum. Özellikle hayatını kaybedenlerin yüzde 80'i 60 yaşın üstü, kronik hastalıkların seyri yüzde 75-80 durumunda seyrediyor.

Kronik hastalığı olan, alt hastalığı olan ve 60 yaş üstünün daha riskte olduğunu görüyoruz. Bunu daha genişleterek ifade ediyorum, 65 yaş üstü ve kronik hastalığı olan kişilerin asla ve asla evden çıkmamasını, kendilerini izole etmeleri gerektiğini söylüyorum.

Vaka tespitinde başarımız sistematik çalışmalarımızın sonucu. Can kaybını önlemenin yolu tedbirdir, kendimizi izole edelim, yuvamız gücümüz olmalı. Dışarı çıkmayalım, virüse fırsat tanımayalım. Teşekkür ediyorum.

SORULAR VE CEVAPLAR

Umredeki vatandaşlarımızla ilgili Bilim Kurulu ve yurtlarda kalanlarla ilgili, yurtdışından gelen öğrencilerle ilgili karar almıştı. Bu toplantıda şöyle bir karar alındı. Eğer pozitifse bu kişinin hastanede takibi, semptomu varsa yine hastanede takip edilmesi, hem semptomu yok hem negatif ise bu süreçte 14 gün kaldıysa umreden gelenler için söylüyorum, bir form imzalatarak, evinden dışarı çıkmamak üzere bunun zorunlu olduğunu belirten formla imza altına alınmak kaydıyla, aile hekimlerinin bu kişiyi takip etmek şartıyla 14 gün evde izolasyonun uygun olduğunu ifade etti. Yurt dışından gelenler için yine form ve 14 gün ayrıca izole olması. Bilim Kurulunun kararı doğrultusunda hareket edilmiş oldu...

Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Direktörü ile bugün uzun görüşmemiz oldu. Bu süreçte gelinen, dünyada gelinen noktayı, merkez üssü olarak Çin'den sonra Avrupa'nın görüldüğü ama şimdi kuzey Amerika'nın merkez üssü olarak görüldüğü kanaati oluştu. Birçok ülkeye destek sağladığımız için teşekkür ettiler. Bu süreci virüsün Türkiye'ye gelişinin uzun bir süre geç olduğunu ve başarılı bir şekilde gerçekleştirdiğimizi en son Avrupa bölgesinde en son gelen ülke olduğumuzu ifade ettiler. Sağlık sistemimize olan güvenleri, başarılı bir şekilde götürdüğümüzü, her türlü yardıma hazır olduklarını. Süreci şeffaf bir şekilde yaptığımız için teşekkür ettiler. Bu süreci stratejisini de ayrıca konuştuk. Zaten uyguladığımız da böyle bir yaklaşım. İyi bir görüşme oldu.

14 gün boyunca izilosyona aldık. Bu süreçte özellikle semptomun gelişmesini bekliyorsunuz, devamında da herhangi bir hastalık bulgusu olmayabilir, onları testlerin erken dönemde yaparak tedavilerine başlamıştık. Umreden geldikleri için pozitif vakaların da olduğunu görerek, devamında herhangi bir bulgusu olmayanları test yapıldığında pozitif olduğunu gördük. Özellikle temasınız varsa, riskli bölgeden geliyor iseniz, umreden geldikleri için söylüyorum, bu durumda hastalık bulgusu olmayabilir o dönemde test pozitif çıkabilir. Bu bizim açımızdan önemli. Pozitif olanları tedaviye almış olduk. Geçen toplantıda da bazı iller başta olmak üzere ağırlıklı bütün ülkede hareketliliği azaltan bir önerisi olmuştu Bilim Kurulu'nun. Sayın Cumhurbaşkanımızın da iradesiyle devreye girmişti. Bundan sonraki süreçte il pandemi kurullarımız dahil olmak üzere bölgesel daha sıkı tedbir alabilir mi; alabilir. Önemli olan zorunlu olmadıkça evden çıkmamak. Tek önleyici tedbirin bu olduğu çok net görülüyor.

Eğer gerçekten dediğimiz şekilde izole edebilirsek kendimizi ve bu anlamda teması minimalize edebilirsek, zorunlu olmadıkça evden çıkmamış olursak bu grafiğin daha aşağıda kapanacağını çok rahat söyleyebiliriz. Hiçbir şekilde izolasyon kurallarına uymayıp, temas noktasında gayret içinde olunmazsa önleme şansı olmaz. Bütün toplum olarak birlik beraberlik içinde birbirimize uyararak izole zorunluluğunda olmalıyız. Özellikle hayatını kaybedenlerin 60 yaş üstü ve kronik hastaların olduğu ama bu gençlerin hiç olmadığı anlamına gelmez. Bu sadece bir yaş aralığının daha çok etkilendiğini göstermek için o kabloyu verdik.

Sayın hocam için Allah'tan rahmet diliyorum. Büyük bir acı, çok iyi bir insandı. Görevinin başında son güne kadar hizmet ederek hayata veda etti. Yakınlarına başsağlığı ve sabır diliyorum.Bütün camiamıza sabır diliyorum. Hayatını dünyada da kaybeden çok kimse var. Bugün Avrupa'da görülen vakaların yüzde 10'unun sağlık çalışanları olduğunu söyledi. Bizde öyle bir oran yok. Ama her geçen gün bu pozitif çıkan vaka sayımızın fazla olduğunu hem hekim hem hemşire hem sağlık çalışanı arkadaşlarımızda fazla olduğunu söylemek istiyorum. Bunun sayısını çok içimden gelmiyor vermek, 601 kişi. Bütün sorumluluk sahada bu arkadaşlarımızın omuzlarında. Özellikle koruyucu malzeme noktasında eksiklik oluşturmama noktasında her türlü gayret içinde olduğumuzdan emin olun. Herhangi birileri 'malzemeye ulaşamıyorum' diyorsa lütfen bize ulaşsın. Yurt dışına ihracatı kestik, bütün imalatı ülkemize ve sağlık çalışanlarımızın öncelikli olarak bu ihtiyacını gidermek için sağlıyoruz.

Hep birlikte ne kadar özverili ve fedakâr, cephede özellikle mücadele eden, riskli olan sağlık personelinin olduğunu hepimiz görüyoruz, bizler de onları korumak için her türlü tedbiri devam ediyor olacağız.

Biz bu dönemde üzerimize düşen sorumluluğu yapmak üzere gayret içinde olduğunu ifade ederek cevap vermiş olayım. Uykunun önemli olduğunu, vatandaşımızın bağışıklığını arttırma yolunda beslenme ve uykularına önem vermeleri gerekli olduğunu ifade etmek istiyorum.

Başından beri birlik ve beraberlik içinde mücadele ortamının oluşması için gayret gösteriyoruz. Tek ferdin bile farklı davranma hakkının olmadığını özellikle ifade ediyoruz. İmkanlarımızı olabildiğince arttırmayı ve B, C, D planı gibi planlamalar yapıyoruz. Hastanelerimizdeki yoğun bakımlardaki doluluk oranımız yüzde 63. Yatak doluluk oranı Anadolu'da yüzde 40.

Pandemi hastaneleriyle ilgili bir düzenleme yapılıyor olacak önümüzdeki günlerde. Özellikle vatandaşımızdan bu anlamda ücret talep edilmemesi noktasında bir yaklaşım içerisindeyiz. 3-5 günü bulmaz bu anlamda düzenleme sözkonusu.

Temas ve izolasyon. Şu dönemde zorunlu olmadıkça evden asla çıkmamaya ve kendimizi izole etme gayreti içinde olmalıyız. Geçen Bilim Kurulu toplantısında özel sektörün de minimal bir personelle üretimine devam etmesinin gerektiğiyle ilgili öneri vardı. Bakanlık olarak bizim MRS randevu ve çağrı sistemlerimizde çok kişi çalışır. Şu an bu dönemde çalışanlarımızın yüzde 90'ı evden sisteme katılıyor. Bu süreç özellikle iş ortamının gerektiğinde dijital ortamda evden de nasıl yapılabilir olduğunu hepimiz görmüş oluyoruz. Bu anlamda bunun çok yoğunlaştırılması gerektiğini ifade etmek istiyorum. Hedef izolasyon ve bu izolasyonun evde mutlak yapılıyor olması, zorunlu olmadıkça asla dışarı çıkılmaması, yakın temasın, sosyal mesafenin korunması. Özellikle direnci düşük, belli yaşın üstünde olan, kronik hastalığı olanlarda bu virüs yaygın ve kolay bulaştığı için hayatını kaybeden kişiler olarak karşımıza çıkabileceğini, bu yaş grubunun ve kronik hastalık grubunun hiçbir şekilde dışarı çıkmamaları gerektiğini, temas içinde olmamaları gerektiğini tekrar hatırlatmak istiyorum.

Yeter ki çalışmak isteyen olsun, istifa eden sağlık personeli geri gelecekse çok rahat işlemlerini yaparız.

Sağlık çalışanlarımızı daha çok tarama kitinden hızla geçirmek gibi bir yaklaşım var. Onu önümüzdeki günlerde netleştirmiş oluruz. Çin'den getirdiğimiz ilacı yoğun bakımdaki hastalarımızın çoğuna kullandık. Bilim Kurulu bu ilacın etkinliği ile ilgili bir analiz yapıyor. Bu ilacın ne zaman başlaması gerektiği, erken dönemde mi, yoğun bakımda mı ve hangi dozda? Bu analiz ve uygulama şeklinin bundan sonra nasıl yapılacağı ilgili önümüzdeki dönem netleşmiş olur.

Özellikle tedavisi yapılan ve antikor gelişmiş olan kişilerin plazmasını hasta olan kişiye vermek. Bununla ilgili bir çerçeve çizildi. Hangi hastaya nasıl uygulanması gerektiği bugün de yayınlandı. Kızılay'ı da burada önemli bir tedarik zincirinde birim olacak. Bunu yapabilecek olan üniversite ve vakıf üniversitelerine de yapabileceklerse izin vermek üzere bir genelge bugün yayınlanmış oldu. Bu konuda biz kök hücre uygulamasını daha genişletmek istiyoruz. Kök hücre tedavisini ötelemek değil uygulamak istiyoruz.

Özellikle seyahat kısıtlamasının daha yoğun yapılması gerektiğini düşünüyoruz. İçişleri Bakanlığı daha yoğunlaştırdığı döneme girmiş oldu. Bunu daha da yoğunlaştırarak sürdüreceklerini biliyoruz.

Bilim Kurulu'nun geçen toplantıda aldığı kararları biz biliyoruz. Bu kararların ne olduğu belli. Özellikle bazı şehirler özelinde genel giriş çıkışların kontrolü istenmişti, bütün Türkiye'de uygulandı. Önümüzdeki günlerde bunu daha yoğun bir şekilde uygulanmış olacak.